Stemple budowlane, podobnie jak deski szalunkowe, spełniają istotną, tymczasową rolę w procesie budowy różnego rodzaju obiektów budowlanych. Są nieodzownym elementem zarówno w przypadku budowy niewielkich domków jednorodzinnych, jak i znacznie większych inwestycji. Pełnią funkcję podpory i stabilizacji dla elementów w trakcie budowy, zwłaszcza stropów i ścian. Oto bliższy opis tego, czym są stemple budowlane, jakie rodzaje możemy wyróżnić oraz kiedy jest niezbędne ich zastosowanie.
Stemple budowlane podtrzymują konstrukcje zaprojektowane z myślą o utrzymaniu ciężaru i nacisku związanego z procesem utwardzania betonu. Stanowią podporę dla desek szalunkowych, co umożliwia wylewanie betonu i nadanie kształtu konstrukcji budynku. W przypadku budowy stropów poziomych, balkonów, nadproży, belek oraz podciągów, stemple budowlane pełnią kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i stabilności podczas trwania prac budowlanych.
Rodzaje stempli budowlanych
Na rynku dostępne są dwa rodzaje stempli budowlanych: te wykonane z metalu oraz drewna. Stemple metalowe są ocynkowane i pokryte lakierem. Posiadają warstwę impregnatu zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz, która pełni funkcję ochrony, zabezpieczając każdą podporę przed nadmiernym uszkodzeniem oraz korozją.
Stemple budowlane wykonane z drewna są mniej kosztowne niż ich metalowe odpowiedniki, ale charakteryzują się mniejszą wytrzymałością. Drewno jest bardziej podatne na uszkodzenia i deformacje pod wpływem zmiennych warunków atmosferycznych. Tego rodzaju podpory stropowe wymagają cięcia i podkładania klinów, co może znacząco wydłużyć czas montażu.
Metalowe stemple budowlane – uniwersalne i z możliwością regulacji
Na placach budowy znacznie częściej używane są stemple metalowe, co wynika z ich wszechstronności. Są wyposażone w regulację wysokości, pozwalającą na łatwe dostosowanie do wymiarów budynków. Tego rodzaju podpory występują z podwójnym systemem regulacji wysokości. Pierwszy to blokada skokowa, obsługiwana za pomocą specjalnego zewnętrznego gwintu, a drugi to płynna regulacja sterowana śrubą.
Każdy stempel jest oznaczony parametrem nośności, zgodnym z europejskimi standardami bezpieczeństwa. Ponadto stemple metalowe posiadają wyprofilowane kształty, co przekłada się na ich wytrzymałość i wpływa korzystnie na bezpieczeństwo na placu budowy. Standardowo, jeden stempel ma wysokość wynoszącą do 5 metrów i waży około 10–20 kilogramów. Jednak coraz więcej producentów oferuje możliwość zamówienia stempli o niestandardowych wymiarach, dostosowanych do indywidualnych potrzeb klienta.
Kiedy i jak wykorzystać stemple budowlane?
Stemple budowlane są niezbędnymi narzędziami na placu budowy, używanymi zarówno w większych projektach budowlanych, jak i podczas budowy domów. Ich główną funkcją jest wsparcia i stabilizacji konstrukcji ścian i stropów w trakcie wylewania mieszanki betonowej.
Na przykład, stemple są wykorzystywane do podparcia szalunków stropu betonowego przed jego pełnym wylaniem, kiedy to konstrukcja jeszcze nie jest w pełni samonośna. Stanowią także istotny element w przypadku nadproży przy drzwiach i oknach. W rzeczywistości, budowa każdego murowanego budynku byłaby niemożliwa bez stosowania stempli.
Ustawienie stempli budowlanych
Głównym celem wykorzystywania stempli budowlanych jest umożliwienie efektywnego wznoszenia stropów żelbetowych w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym. Jakość ich rozmieszczenia ma wpływ na równość i uniknięcie „osiadania” stropu w jego centralnej części.
Jaki powinien być rozstaw stempli? Strop monolityczny wymaga rozmieszczenia stempli równomiernie, w odstępach wynoszących od 1 do 1,4 m, jeśli masa stropu wynosi poniżej 500 kg na mkw., oraz co 80 cm, jeśli jest większa niż 500 kg na mkw.
Proces betonowania stropu przy użyciu stempli budowlanych
Przygotowanie stempli: Stemple budowlane są starannie ustawiane i odpowiednio dostosowane do wysokości, aby zapewnić solidne wsparcie dla stropu.
Przygotowanie szalunków: Szalunki, czyli drewniane lub metalowe formy, są ustawiane na górze stempli w taki sposób, aby utworzyć powierzchnię, na której zostanie wylany beton.
Przygotowanie mieszanki betonowej: Beton jest starannie przygotowywany zgodnie z projektowymi specyfikacjami, a następnie dostarczany na miejsce budowy.
Wylewanie betonu: Mieszanka betonowa jest równomiernie wylewana na powierzchnię stropu, uważając, aby wypełnić wszystkie przestrzenie wewnątrz szalunków.
Wyrównywanie i gładzenie: Beton jest wyrównywany i gładzony za pomocą narzędzi budowlanych, aby uzyskać pożądany poziom i wykończenie stropu.
Proces utwardzania: Po wylaniu betonu rozpoczyna się proces utwardzania. Może to potrwać kilka dni.
Usuwanie stempli: Po osiągnięciu odpowiedniej wytrzymałości stropu, stemple są ostrożnie usuwane. Proces ten jest wykonywany zgodnie z normami bezpieczeństwa, aby uniknąć uszkodzenia struktury.
Kupno czy wynajem stempli budowlanych?
Decyzja między zakupem a wynajmem stempli budowlanych zależy od różnych czynników i okoliczności. Oto kilka kwestii, które warto rozważyć przy podejmowaniu tej decyzji:
Zakup stempli budowlanych jest opłacalny przy długoterminowych projektach. Jeśli jesteś deweloperem i masz plany na dłuższe, powtarzające się projekty budowlane, zakup stempli może być opłacalny, ponieważ staną się one stałym elementem twojego wyposażenia. Zakup stempli wiąże się z początkowym wydatkiem, ale eliminuje konieczność wynajmowania na dłuższą metę, co może okazać się tańsze w perspektywie czasu.
Wynajem stempli budowlanych:
W przypadku krótkotrwałych projektów budowlanych, wynajem stempli może być bardziej opłacalny ponieważ nie trzeba inwestować w pełne wyposażenie oraz eliminuje konieczność przechowywania stempli po zakończeniu projektu. Jest to szczególnie ważne w przypadku firm, które nie mają placu do ich składowania.
Ostateczna decyzja między zakupem a wynajmem stempli zależy od indywidualnych potrzeb i okoliczności projektu. Warto uwzględnić długość projektu, dostępność miejsca na przechowywanie, dostosowanie do projektu i dostępność kapitału inwestycyjnego przed dokonaniem wyboru. W wielu przypadkach, firmom budowlanym, uzależnionym od projektów o różnej długości, może być opłacalne połączenie zarówno zakupu, jak i wynajmu stempli w zależności od konkretnych potrzeb.